Σοφά λόγια

Γνωμικά, αποφθεύγματα και παροιμίες...

Γνωμικό, απόφθευγμα ή αφορισμός είναι μια εύστοχα και επιγραμματικά διατυπωμένη κρίση για μια γενική αλήθεια, τρόπο συμπεριφοράς ή βασική αρχή που την επικαλούμαστε για να προσδώσουμε κύρος, αξιοπιστία και γλαφυρότητα στο λόγο.
Με αυτήν την έννοια, ο όρος «Γνωμικό» είναι γενικός και περιλαμβάνει ρήσεις από γνωστές (συνήθως) προσωπικότητες, εκκλησιαστικά ρητά, φράσεις από λογοτεχνικά κείμενα, επιγράμματα ευφυολογήματα, παροιμίες (που είναι λαϊκά γνωμικά), ιστορικές φράσεις, κλπ.
Αν και συνώνυμες αυτές οι λέξεις έχουν ανεπαίσθητες διαφορές:
Το Απόφθεγμα είναι πιο βαρύγδουπο· είναι μια λίγο -πολύ γνωστή φράση, αναγνωρισμένης αξίας, από κάποια γνωστή προσωπικότητα.
Ο Αφορισμός εμπεριέχει μια υποψία εμμονής και έλλειψης επιχειρημάτων για την αλήθεια του.

Παροιμία είναι ένα σύντομο λαϊκό γνωμικό (έμμετρο ή πεζό) που εκφράζει αλληγορικά ή σκωπτικά μια αλήθεια και που αποτελεί προϊόν μακρόχρονης πείρας και λέγεται για να παρα- δειγματίσει, να διδάξει ή για να σχολιάσει μια κατάσταση.


1. Αναζητώ Γνωμικά και αποφθεύγματα:

Βικιφθεύγματα

Γνωμικολόγιο

2. Επιλογές

Έχεις τα πινέλα, έχεις τα χρώματα, ζωγράφισε τον παράδεισο και μπες μέσα (Ν.Καζαντζάκης)

Εάν αποσυνθέσεις την Ελλάδα, στο τέλος θα δεις να σου απομένουν μια ελιά, ένα αμπέλι κι ένα καράβι. Που σημαίνει: με άλλα τόσα την ξαναφτιάχνεις (Οδυσσέας Ελύτης).

Το να μπω στη διαδικασία να αποδείξω ότι έχω δίκιο, θα σήμαινε ότι θα μπορούσα να έχω άδικο (Καρόν ντε Μπωμαρσαί, Γάλλος συγγραφέας).

Μοίρα είναι η πρόφαση των τυράννων για τα εγκλήματά τους και η δικαιολογία των ανοήτων για τις αποτυχίες τους-Ambrose Bierce (αμερικανός συγγραφέας).

Η ώρα μας είναι σημαδεμένη και κανένας δεν μπορεί να διεκδικήσει ούτε ένα λεπτό, πέρα απ' αυτό που έχει ορίσει η μοίρα (Ναπολέων Βοναπάρτης.

Διαφωνώ με ό,τι λες, αλλά θα υπερασπισθώ μέχρι θανάτου το δικαίωμά σου να το λες (Βολταίρος, Γάλλος Φιλόσοφος.)

Νίτσε
Αυτός που ζει από τη μάχη με έναν εχθρό, έχει προσωπικό συμφέρον να διατηρήσει τον εχθρό του ζωντανό.

Αν δεν θες να χάσεις τα μάτια και το μυαλό σου, να ακολουθείς τον ήλιο περπατώντας στη σκιά.

Η αμφιβολία δηλητηριάζει τα πάντα, χωρίς να σκοτώνει τίποτα.

Αν κοιτάξεις για πολλή ώρα την άβυσσο, στο τέλος και η άβυσσος θα κοιτάξει εσένα.

Πρέπει να είσαι ο εαυτός σου και όχι αυτός που θέλουν οι άλλοι.

Ξεχνάει κανείς τα λάθη του, όταν τα εξομολογείται σε κάποιον άλλον. Ο άλλος, όμως, δεν τα ξεχνάει.

Να είσαι νομοθέτης είναι η πιο εκλεπτυσμένη μορφή τυραννίας.

Η πιο μεγάλη τέχνη είναι να ξέρεις να αποχωρείς την κατάλληλη στιγμή.

Αν σου αρέσει η άβυσσος, πρέπει να έχεις φτερά.

Τα αόρατα νήματα είναι οι πιο ισχυροί δεσμοί.

Όπου κι αν βρίσκεσαι, σκάβε βαθιά. Κάτω είναι η πηγή. Άσε τους σκοταδιστές να φωνάζουν πως «κάτω είναι η κόλαση».

Ο Ιησούς πέθανε πολύ νωρίς. Αν είχε ζήσει μέχρι την ηλικία μου, θα είχε αποκηρύξει ολόκληρη τη διδασκαλία του.

Στα βουνά, ο πιο κοντινός δρόμος είναι από κορυφή σε κορυφή, αλλά γι αυτό πρέπει να έχεις μεγάλα πόδια.

Μη μένεις κάτω στη γη και μην ανεβαίνεις πολύ ψηλά! Ωραιότερος φαίνεται ο κόσμος από ένα ύψος στα μισά

Ρόμπερτ Φροστ ( 1874-1963 , Αμερικανός ποιητής)
Η ευτυχία μάς αποζημιώνει σε ύψος ό,τι δεν δίνει σε μάκρος.

Το σπίτι σου είναι το μέρος όπου, όταν πας, είναι υποχρεωμένοι να σε μπάσουν μέσα.

Ο κόσμος είναι γεμάτος πρόθυμους ανθρώπους: μερικοί είναι πρόθυμοι να δουλέψουν, οι υπόλοιποι είναι πρόθυμοι να τους αφήσουν.

Ελύτης
Εάν αποσυνθέσεις την Ελλάδα, στο τέλος θα δεις να σου απομένουν μια ελιά, ένα αμπέλι κι ένα καράβι. Που σημαίνει: με άλλα τόσα την ξαναφτιάχνεις.

Με τις ξόβεργες μπορεί να πιάνεις πουλιά, δεν πιάνεις ποτέ το κελαηδητό  τους.

Το «κενό» υπάρχει όσο δεν πέφτεις μέσα του.

Θεέ μου τι μπλε  ξοδεύεις για να μη σε βλέπουμε!

Πιάσε την αστραπή στο δρόμο σου, άνθρωπε• δώσε της διάρκεια• μπορείς!

Κείνο που σου προσάπτουνε τα χελιδόνια είναι η άνοιξη που δεν έφερες

Τσώρτσιλ
Η επιτυχία είναι να προχωράς από αποτυχία σε αποτυχία, χωρίς να χάνεις τον ενθουσιασμό σου.

Όχι δεν είμαι ευτυχής που είμαι ενενήντα χρονών, αλλά ποια είναι η εναλλακτική λύση;

Πολιτική είναι η ικανότητα να παρουσιάζεις σήμερα τι θα γίνει αύριο και να εξηγείς αύριο γιατί δεν έγινε.

Εκείνοι που μπορούν να κερδίσουν έναν πόλεμο, σπάνια μπορούν να κάνουν καλή ειρήνη και εκείνοι   που μπορούν να κάνουν καλή ειρήνη , δεν έχουν κερδίσει ποτέ έναν πόλεμο.

Μια καλή ομιλία πρέπει να εξαντλεί το θέμα, όχι όμως και το ακροατήριο.

Προηγούμενο άρθρο

Έλληνες μαθηματικοί

Επόμενο άρθρο

Ξένοι μαθηματικοί